Wystawa upamiętnia najważniejsze dla Wolnej Polski wybory, które miały miejsce 4 czerwca 1989 roku. Tego dnia Polacy pokazali, że nie chcą już władzy socjalistycznej i PRL-u, ale pragną zmian, wolności i prawdziwej demokracji, a nie „demokracji socjalistycznej”. Cała podziemna zjednoczona opozycja  pod sztandarami Komitetu Obywatelskiego Solidarność, któremu przewodził Lech Wałęsa, wygrała wszystko co było do wygrania jako konsekwencje ustaleń „okrągłego stołu” – 35 % miejsc w sejmie, 99 % miejsc w nowo powołanym senacie.

 Skala zwycięstwa zaskoczyła nawet zwycięzców, którzy od tej pory wzięli na siebie odpowiedzialność za losy kraju. Bezpośrednim następstwem tych wyborów był nowy rząd, na którego czele stanął były opozycjonista Tadeusz Mazowiecki. To wszystko pozwoliło Polsce na oderwanie się od bloku wschodniego i ZSRR, późniejszy wyjazd wojsk radzieckich z naszej ziemi, przyjęcie nas do NATO, a potem do Unii Europejskiej. Polska, jako pierwsza w świecie, zaczęła podążać zupełnie inną drogą niż prosowiecki socjalizm – drogą wolności. Śladem Polski podążyły inne kraje „bloku wschodniego” przyczyniając się do jego upadku, a potem rozpadu Związku Radzieckiego, rozbicia muru berlińskiego i zmian na mapie Europy.

 Bardzo cieszy fakt, że przy zauważalnej, acz niezrozumiałej niechęci władz centralnych do daty 04 czerwca, wiele instytucji, organizacji pozarządowych oraz lokalnych władz samorządowych o niej pamięta. W Podkowie Leśnej tego dnia odbyło się referendum w sprawie przyłączenia do metropolii warszawskiej, a w Milanówku otwarto wystawę.

 Wystawę otwierała Burmistrz Milanówka – Wiesława Kwiatkowska, z kilkoma radnymi oraz zaproszonym w ostatniej chwili Ryszardem Szadkowskim – który jako reprezentant KO Solidarność odegrał w Milanówku przy organizacji wyborów jedną z kluczowych ról. Wystawę otwarto na tzw. „dołku” przy ulicy Długiej, gdzie w 1989 roku odbyło się spotkanie przedwyborcze kandydatów z mieszkańcami Milanówka. Jako uczestnik tego spotkania sprzed 28 lat mogę potwierdzić, że wywołało ogromne zainteresowanie, a licznie przybyli mieszkańcy nie mieścili się na istniejących jeszcze wtedy ławeczkach amfiteatru.

 Niestety otwarcie wystawy nie wzbudziło już takiego zainteresowania. Na otwarciu było bardzo nieliczne grono mieszkańców. A szkoda, bo prawie w tym samym czasie tuż obok, na ulicy Fiderkiewicza, startował Bieg Stonogi, gdzie Gmina Milanówek była współorganizatorem. Dlaczego nie zaproszono na otwarcie wystawy uczestników biegu i kibiców niech pozostanie pytaniem otwartym. Warto też aby wystawę zaprezentować w innym , bardziej dogodnym dla mieszkańców miejscu – np. w okolicach dworca PKP.

Tekst i zdjęcia - Zbigniew Bohdan